Jedną z najczęstszych dolegliwości, na którą skarżą się pacjenci, są zaburzenia snu. Chociaż może wydawać się, iż bezsenność nie jest bardzo poważnym problemem, a jej efektem jest po prostu senność i zmęczenie w ciągu dnia, to w rzeczywistości jej konsekwencje mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Niekiedy ta patologia może prowadzić do rozwoju chorób układu nerwowego, hormonalnego i sercowo-naczyniowego.
Co to jest bezsenność i jakie są jej rodzaje?
Bezsennością określa się niewystarczający czas trwania snu lub jego złą jakość wynikającą z przyczyn patologicznych, psychologicznych lub fizjologicznych. Uważa się, że człowiek powinien spać 7-9 godzin, aby w ciągu dnia z pełnym zaangażowaniem pracować, uprawiać sport i wykonywać swoje codzienne obowiązki. Odstępstwa od tej normy mogą być traktowane jako zaburzenia snu lub wstęp do problemów ze snem.
Bezsenność jest klasyfikowana według:
- Pochodzenia — może być rezultatem chorób psychosomatycznych, neurologicznych, zaburzeń układu sercowo naczyniowego lub powstawać z nieokreślonych przyczyn.
- Czasu trwania — występuje jedynie przez kilka nocy lub trwa tygodniami, a nawet miesiącami.
- Nasilenia objawów — może mieć łagodny przebieg, kiedy np. odpoczynek trwa 7 godzin, ale jakość snu jest niska i następują częste przebudzenia. Może mieć postać umiarkowaną, podczas której możemy cierpieć na krótkie epizody bezsenności i stan ciężki związany z długim okresem braku snu.
Jakie objawy wskazują na występowanie bezsenności?
Główną oznaką obecności bezsenności jest brak etapu snu, który zapewnia organizmowi pełną regenerację. Osoba dotknięta tą dolegliwością nie może w ogóle zasnąć w nocy lub sen jest niskiej jakości, przez co zasoby energetyczne organizmu szybko się wyczerpują.
Poniższe objawy mogą wskazywać, że jakość Twojego snu jest niska i nie następuje etap śnienia, który przywraca siły i dostarcza niezbędnej ilości energii:
- Trudno ci zasnąć, długo szukasz wygodnej pozycji do spania.
- Często budzisz się w środku nocy i nie możesz zasnąć
- W ciągu dnia odczuwasz odczuwać senność, irytację i niepokój.
- Budzisz się ponad 30 minut wcześniej niż zamierzałeś
- Twój sen trwa mniej niż sześć i pół godziny.
Jak leczyć bezsenność?
Jeśli jakość Twojego snu nie jest satysfakcjonująca, to najlepszym rozwiązaniem będzie skontaktowanie się z terapeutą lub wizyta u psychologa. Specjalista przeprowadzi badanie i doradzi najbardziej odpowiedni schemat leczenia, biorąc pod uwagę indywidualne okoliczności.
Czasami bezsenność towarzyszy innym chorobom lub jest konsekwencją przyjmowania leków, dlatego specjalista może zalecić skontaktowanie się z neurologiem lub somnologiem, w zależności od szerszego obrazu zaburzeń snu.
Oczywiście w łagodniejszych przypadkach wystarczy zmienić styl życia i wprowadzić pozytywne nawyki, aby wyeliminować źródło problemu. W tym celu powinniśmy:
- uważnie przeglądnąć nasz schemat dnia (należy przeznaczyć wystarczającą ilość czasu na sen i odpoczynek w ciągu dnia, w ramach codziennej rutyny warto uwzględnić umiarkowaną aktywność fizyczną)
- powinniśmy monitorować dietę, należy zapewnić wystarczającą ilość witamin i składników odżywczych w menu
- ograniczmy sen w ciągu dnia, w początkowym etapie leczenia bezsenności warto wykluczyć nawet krótkie drzemki
- powrót do prawidłowego cyklu snu można wspomagać ziołami i suplementami, takimi jak: rumianek, melisa, waleriana, melatonina, czy olejek CBD
- w pierwszych etapach bezsenności można przyjmować łagodne środki nasenne, które są dostępne bez recepty
- należy zredukować przyjmowanie wszystkich substancji pobudzających układ nerwowy, powinniśmy ograniczyć spożywanie alkoholu, kofeiny, nikotyny
- koniecznie należy zapewnić ciszę i ciemność w sypialni
- przed snem można posłuchać relaksującej, spokojnej muzyki lub audiobooka
- warto nauczyć się technik relaksacyjnych, takich jak np. metoda Jacobsona
Poważne problemy ze snem wymagają pomocy specjalisty. W zależności od przyczyn dolegliwości lekarz może przepisać środki przeciwbólowe, leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne i środki uspokajające. Niekiedy dobrym rozwiązaniem może okazać się psychoterapia, terapia manualna lub fizjoterapia.