Proktologia jest dziedziną chirurgii zajmującą się diagnozowaniem i leczeniem chorób końcowego odcinka przewodu pokarmowego, czyli jelita grubego i odbytnicy. Choroby te są w naszym społeczeństwie uważane za wstydliwe, bo związane z wydalaniem resztek żywności.
Wizyta u specjalisty proktologa najczęściej jest odkładana. Takie podejście uniemożliwia wczesną diagnozę i leczenie. Schorzenie wykryte we wczesnym stadium to radykalne zwiększenie szans na szybkie, a często całkowite wyleczenie uciążliwej dolegliwości.
Pamiętajmy, że końcowy odcinek jelita grubego i odbytnica należą do grupy miejsc, gdzie najczęściej rozwijają się schorzenia nowotworowe.
Jakie objawy są wskazaniem wizyty u proktologa?
Ugruntowany w naszej mentalności wstydliwy charakter schorzeń proktologicznych powoduje, że są one często bagatelizowane lub wypierane przez pacjentów. Dla lekarza jest to choroba jak każda inna więc należy ją po prostu leczyć.
Charakterystyczne objawy dla chorób układu pokarmowego i wydalniczego to: bóle w jamie brzusznej, zaparcia, bolesne wypróżnienia, gazy i wzdęcia, biegunki, wrzody, świąd, szczypanie odbytu, krwawienia odbytu oraz zauważalna krew w stolcu. Sygnałem choroby może być drastyczna zmiana częstości wypróżnień, a u mężczyzn problemy z utrzymaniem moczu. Osoby z dziedzicznym obciążeniem nowotworami i po 50 roku życia powinni zbadać się przynajmniej raz w roku.
Diagnozowanie w praktyce proktologicznej
Wizyta u proktologa zaczyna się zazwyczaj od obszernego wywiadu z pacjentem dotyczącego nawyków żywieniowych, zbilansowania diety, regularności w spożywaniu posiłków i siedzącego trybu życia. Następne badanie per rectum jest zazwyczaj krępujące dla pacjentów. Jest jednak niezastąpione w diagnostyce wstępnej. Badanie kanału odbytu i odbytnicy umożliwia ich ocenę pozwala na ustalenie zakresu ewentualnych dalszych badań. W praktyce proktologicznej wyróżniamy 3 podstawowe typy badań.
Anoskopia poprzez wziernikowanie umożliwia ocenę stanu końca odbytnicy i odbytu. Rektoskopia to głębsze wziernikowanie, w trakcie którego możliwe jest pobieranie wycinków do badań histopatologicznych. Kolonoskopia to wprowadzenie endoskopu przez odbyt, które umożliwia obejrzenie wnętrza jelita, pobranie wycinków oraz przeprowadzenie podstawowych zabiegów jak wycięcie polipów.
Proktolog może zlecić także USG przez odbytnicze, RTG jelita grubego i badania laboratoryjne.
Leczenie w proktologii
Leczenie w proktologii zależy od rodzaju schorzenia i stopnia jego zaawansowania. Dlatego ważna jest profilaktyka i wczesne wykrycie schorzenia. Przychodnie proktologiczne są obecnie ogólnie dostępne. Warto skorzystać z usług Scanmed, posiadającego kilka nowocześnie wyposażonych przychodni na terenie Polski: https://scanmed.pl/specjalizacje/proktologia
Wczesne wykrycie patologii umożliwia często samo leczenie farmakologiczne za pomocą leków doustnych lub czopków doodbytniczych. Polipy, torbiele i niektóre hemoroidy wymagają interwencji chirurgicznej. W przypadku zdiagnozowania nowotworu przebieg leczenia zależy od lokalizacji i stopnia zaawansowania nowotworu.