Szamba ekologiczne to rozwiązanie pośrednie między klasycznymi szambami betonowymi, a przydomowymi oczyszczalniami ścieków. Są koniecznością przede wszystkim wówczas, gdy działka nie ma swojego przyłącza wodociągowego.
Warto wiedzieć, że szamba ekologiczne to zbiorniki na szambo o charakterze bezodpływowym. Są to gotowe prefabrykaty, które na miejscu są montowane, a działają w zasadzie tak samo jak szamba betonowe. Zbiorniki gromadzą po prostu ścieki, które po jakimś czasie należy wywieść pojazdem asenizacyjnym.
Klasyczne szamba nie są jednak zbyt trwałe, a poza tym miewają problemy z uszczelnieniem spoin. Wiele tradycyjnych zbiorników po jakimś czasie rozszczelnia się, a ścieki dostają się do gruntu. To sytuacja niekorzystna, bo może doprowadzić nawet do skażenia wód gruntowych. Dlatego też coraz więcej osób decyduje się na zbiorniki ekologiczne. Wykonywane są one najczęściej z tworzywa sztucznego. Charakteryzują się wysoką szczelnością, a także odpornością na uszkodzenia mechaniczne i korozje. Warto wiedzieć, że ich żywotność oceniana jest na kilkadziesiąt lat.
Szamba ekologiczne z tworzywa sztucznego zwykle mają przekrój koła z pofałdowanymi ścianami. Są bardzo szczelne i odporne na działanie zmiennych temperatur czy nacisk gruntu. Poza tym ich atutem jest stosunkowo niewielka masa. Plastikowe zbiorniki są więc łatwe w transporcie i montażu. Zbiorniki tego typu są wskazane zwłaszcza wtedy, gdy na posesji znajduje się studnia z wodą pitną. Szamba betonowe są szczelniejsze niż ich klasyczne odpowiedniki. Poza tym są również odporne na procesy zachodzące w ściekach.
Niektóre szamba ekologiczne bywają jednak dość drogie. W finalnym rozrachunku mogą być one niewiele tańsze niż przydomowe oczyszczalnie ścieków. Dlatego też warto wziąć pod uwagę ich opłacalność. Jednak z drugiej strony trzeba wiedzieć, że oczyszczalnia wymaga wydzielenia specjalnej przestrzeni na pole infiltracyjne i osadnik gnilny. Na niewielkich działkach sprawdzi się więc znacznie lepiej szambo ekologiczne. Poza tym są one najlepszym rozwiązaniem gdy poziom wód gruntowych jest wysoki a gleba mało przepuszczalna. W tym wypadku budowy oczyszczalni jest nieopłacalna z uwagi na niewielką wydajność oczyszczania. Za oczyszczalnią przemawiają jedynie mniejsze koszty eksploatacji. Szamba ekologiczne trzeba bowiem opróżniać nawet raz na 3 tygodnie.