Prędzej czy później zapewne każdy z nas poddaje się rutynowym badaniom okulistycznym, chociażby po to, by zdiagnozować ewentualne wady wzroku, które w dobie smartfonów i komputerów są coraz powszechniejsze. Istnieją też jednak badania mniej znane, na które kieruje nas zwykle dopiero specjalista. Badaniem takim jest choćby to wykorzystujące tzw. ekran Hessa. Na czym polega i w jakim celu się je przeprowadza?
Co to jest ekran Hessa
Zacznijmy może od sprecyzowania, czym właściwie jest rzeczony ekran. W mniej zaawansowanej wersji jest to duży, często naniesiony na płótno rysunek parabolicznych linii, które się przecinają, w związku z czym całość przypomina siatkę. W nowoczesnym wariancie ekran wyposażony jest w lampki LED sterowane przez osobę wykonującą badanie przy użyciu pilota.
Przebieg badania
Badanie to jest całkowicie bezbolesne i bezinwazyjne, trwa zaś zwykle od mniej więcej kwadransa do 20 minut. W jego trakcie pacjent siedzi przed rzeczonym ekranem w określonej odległości wynoszącej od 50 cm do metra. Na oczach ma zielono-czerwone okulary, których różnokolorowe filtry pozwalają na rozkojarzenie (dysocjację) widzenia okiem prawym i lewym.
Badany trzyma w ręku wskaźnik laserowy lub latarkę, którymi wskazuje na pojawiające się na ekranie punkty. – „Zadanie jest o tyle „utrudnione”, że światło tych punktów, jak również samego wskaźnika, może przybierać tę samą barwę, co nałożone na każde z oczu filtry okularów” – dowiadujemy się w Specjalistycznym Ośrodku Okulistycznym we Wrocławiu. Wynik badania, poddawany następnie dalszej analizie, zapisuje się na dwóch schematach.
Możliwości i zakres zastosowań
Metoda ta nosi nazwę koordynometrii i wykorzystywana jest do oceny ruchomości gałek ocznych. U zdrowej osoby poruszają się one symetrycznie i symultanicznie. Czasami jednak zdarza się, że umożliwiające ten ruch mięśnie są w jednym oku nadaktywne lub wręcz przeciwnie – pojawia się w nich niedowład, co skutkuje np. zezem, porażeniem spojrzenia, wyrównawczym ustawianiem głowy czy podwójnym widzeniem.
Badanie przy użyciu ekranu Hessa jest jedną z najlepszych – a przy tym najtańszych i najłatwiejszych w realizacji – metod diagnostycznych służących ocenie tego zjawiska. Porównanie wspomnianych schematów pozwala ustalić, w którym oku pojawia się problem, czy jest on natury mechanicznej, czy choćby neurogennej, a nawet którego mięśnia lub mięśni dotyczy i w jakim kierunku owe mięśnie działają. To zaś pozwala dobrać optymalny sposób leczenia obserwowanej dolegliwości.
Wskazania
Oprócz zeza wskazaniem do wykonania badania może być brak ruchu oka, błędne lokalizowanie przez pacjenta przedmiotów znajdujących się wokół niego, a także monitorowanie postępów trwającej terapii czy kontrola po niektórych procedurach chirurgicznych przeprowadzanych w obrębie narządu wzroku.