Druk, bez względu na stosowaną technikę poligraficzną, powinien zachować odpowiednio dobrą jakość. Wyraża ją wysoka rozdzielczość obrazu, głębia i ostrość kolorów. Te powinny również zgadzać się z tym, co przedstawia projekt, jednak w praktyce jest to trudny do osiągnięcia efekt poprzedzony przygotowaniem farb drukowych.
Teoria kolorów jest dla przyszłych poligrafów, jak również grafików komputerowych wiedzą trudną do zgłębienia. Niełatwo ją pojąć z uwagi na różnicę pomiędzy tym, jak kolory wyglądają w projekcie graficznym, a tym, co przedstawia efekt pracy poligraficznej. Kluczem do sukcesu jest proces przygotowania farb drukowych oparty na zasadach wynikających z optyki. Liczy się tu przede wszystkim kolor tła, na który docelowo naniesiona zostanie farba graficzna, który wpływa na jej ostateczny odcień. Nie można także pominąć metody przenoszenia obrazu, ponieważ inny skład będą posiadać farby offsetowe, inny fleksograficzne, a jeszcze inny farby używane do sitodruku.
Specjaliści, na przykład tacy jak FUJIFILM Sericol, dysponują własnymi laboratoriami, w którym powstają farby o preferowanych odcieniach kolorów. Zadaniem laboratoriów jest tworzenie receptur, na postawie których będzie można idealnie odwzorować kolory z dostarczanych przez klientów próbek. Recepturowanie poprzedza najważniejszy dla jakości druku etap mieszania farb drukowych.
Co mieszamy w farbach drukowych?
Mając gotową recepturę, możemy przejść do mieszania poszczególnych składników farby drukowej. Do tego celu używane są specjalne mieszalniki farb, które z odpowiednią prędkością łączą te składniki do postaci jednolitego roztworu lub zawiesiny. W każdej farbie obowiązkowo znajdują się substancje barwiące (barwidła) oraz spoiwa. Jako barwideł można tu użyć naturalnych lub syntetycznych pigmentów, ewentualnie kwasowych, zasadowych czy też kwasowo-zasadowych barwników. Barwidłem może być też uzyskana z nich laka. Substancje barwiące odpowiadają nie tylko za kolor, ale też za właściwości fizykochemiczne farby, np. za jej odporność na wodę, światło lub tłuszcz. Z kolei spoiwa (np. żywice lub pokosty olejowe) wspólnie z domieszką rozpuszczalników nadają farbom cechy takie jak odporność na ścieranie czy też tendencje do szybkiego utrwalenia na zadrukowanym podłożu. Do barwideł i spoiw dodawane są różne substancje pomocnicze (chociażby zmiękczacze) oraz dodatki m.in. w postaci past, bieli drukarskich, błyszczy i podbarwiaczy. Są to substancje, które powodują regulację koloru, zwiększenie połysku czy też osiągniecie odpowiedniego poziomu lepkości farby. Wymienione wyżej składniki łączone są w różnych proporcjach.
Jak otrzymać gotową farbę drukową?
O to, jak przebiega już sam proces mieszania farb drukowych, zapytaliśmy eksperta z FUJIFILM Sericol. – „Jest to proces dwuetapowy, ponieważ samo połączenie składników nie jest wystarczające dla uzyskania farby dobrej jakości. Pamiętajmy, że pigment lub laka mają postać grudkowatego proszku, który należy rozetrzeć na mniejsze cząsteczki. Dlatego najpierw mieszamy składniki w mieszalniku, a następnie ucieramy farbę przy użyciu tzw. ucieraczek lub walcowników. Prowadzi to do rozdrobnienia barwidła i zwilżenia jego pojedynczych cząsteczek, czyli dyspersji pigmentów lub lak w spoiwie. Stopień rozdrobnienia farby jest na tyle istotny dla jakości druku, że w ten sposób otrzymujemy idealną gładkość i połysk warstwy utrwalonej na zadrukowanej powierzchni”.
Kończąc temat mieszania farb drukowych dodajmy, że jest to indywidualny proces dla wybranej techniki poligraficznej. Mieszalniki farb w większości działają w kilku trybach pracy, uwzględniając specyfikę farb offsetowych, wklęsłodrukowych, fleksograficznych i innych. W sposób automatyczny uzyskują produkt o odpowiednich dla poszczególnych technik poligraficznych cechach.